Kalavrita – slobodarski grad i skijaški raj nadomak mora

Pre svega da ispravim one koji su možda pogrešili. Iako bi većina naših ljudi ime ovog mesta izgovorila KalavrIta, sa akcentom na trećem slogu, pravilno se izgovara KalAvrita, sa akcentom na drugom slogu.

Gradić sa manje od 2.000 stanovnika, koji je danas širom Grčke poznat pre svega po svojim snežnim padinama okupanim suncem, na kojima uživaju snouborderi i skijaši, veoma je značajno mesto u grčkoj istoriji.

Slobodarski narod upravo je ovde otpočeo ustanak protiv Turaka 1821. godine, a sa obližnjeg manastira Agia Lavra patranski mitropolit German blagoslovio je i zavijorio zastavu ustanika 25.marta. Taj dan se i danas slavi kao Dan nezavisnosti Grčke.

Buntovni stanovnici Kalavrite skupo su platili svoju želju za slobodom i tokom Drugog svetskog rata.

13. decembra 1943, u znak odmazde zbog ubistva nemačkih vojnika koje su zarobili pripadnici grčkog pokreta otpora, Nemci su streljali celokupno muško stanovništvo, starije od 13 godina, koje je preostalo u gradiću i okolini. Pred njihovim očima, žene i decu su zatvorili u školu i zapalili je, a posle masakra zapalili i celo selo. „Operacija Kalavrita“ koštala je života gotovo 700 civila. Samo 13 muških meštana je preživelo. Oni koji su streljani nisu ni znali da su njihove majke, supruge i sestre uspele da se spasu iz škole u plamenu, navodno zahvaljujući jednom austrijskom vojniku, koji je ostavio otključana vrata.

Spomenik i veliki krst na stratištu, kao i muzej u centru mesta i danas podsećaju na jedan od najvećih zločina u Grčkoj u Drugom svetskom ratu.

Nadomak Kalavrite nalazi se i, kako se smatra, najstariji manastir u Grčkoj, nastao početkom četvrtog veka, Mega Spileo, izgrađen oko prirodne pećine i gotovo uklesan u stenu visoku 120 metara. Manastir je goreo do temelja četiri puta u svojoj istoriji i naknadnom obnovom dobio sadašnji izgled.

Smešten na 750 metara nadmorske visine u prelepim planinskim predelima severnog dela Peloponeza, u podnožju planine Helmos, ovaj tradicionalni gradić kamenih kuća je mali turistički biser, kako zimi, tako i leti. Okružen je šumama, vodopadima, pećinama sa jezerima i snežnim planinskim vrhovima.

Jedna od atrakcija jeste i Odontotos, čuvena pruga uskog koloseka, koja vijuga živopisnim klancem Vuraikos kroz brdoviti krajolik od mesta Dijakofto na moru, sve do Kalavrite kao poslednje stanice i koja predstavlja pravo inženjersko remek-delo italijanskih građevinara s kraja XIX veka.

Reč je o jednoj od najlepših železničkih linija u Grčkoj, koju neki smatraju i najspektakularnijom prugom Balkana. Bio je veliki tehnički izazov savladati surovi teren strmog stenovitog klanca. Kolosek širine 75 cm smatra se jednim od najužih u svetu.

Vozovi saobraćaju tri puta dnevno, ukoliko vremenske prilike dozvole, a vožnja je nezaboravan doživljaj u bilo koje godišnje doba.

Zimi Kalavrita postaje skijaški raj.

Padine Helmosa, pokrivene snegom, nude brojna uživanja za ljubitelje sportova na snegu. Skijalište je veoma popularno, jer je najbliže prestonici Atini, na oko 200 km udaljenosti. Od Patre, prestonice Peloponeza i trećeg najvećeg grada u zemlji, udaljeno je tek stotinak kilometara.

Skijalište ima 13 staza za skijaše svih nivoa umešnosti, od početnika do profesionalaca, ukupne dužine 20 kilometara, smeštenih na nadmorskoj visini od 1700 do 2340 metara. Korisnicima je na raspolaganju i osam uspinjača i ski liftova.

Ono što je najfascinantnije jeste da možete da se sankate, skijate ili samo sunčate na snežnim padinama Helmosa i, u istom danu, zaronite u plavetnilo Korintskog zaliva samo 30-tak kilometara dalje (ukoliko ste, naravno, poput pisca ovih redova, ljubitelj zimskog plivanja).

Za one koji više vole planinarenje i istraživanje prirodnih lepota, okolina Kalavrite ima mnogo toga da ponudi.

Između ostalog, i pećinu sa 13 jezera na tri nivoa u podnožju planine Helmos, pravi dijamant za speleološke sladokusce.

Ukoliko imate sreće, možda tokom planinarenja naletite i na neku od retkih ptica, orlova, sokolova ili lešinara, koji su nekada suvereno vladali nebom nad ovim prostorima, a danas su nažalost gotovo istrebljeni.

Da se zaokruži uživanje i za ostala čula, i za gurmane Kalavrita ima štošta da ponudi: od lokalnog vina, meda, maslinovog ulja, do tradicionalnih grčkih mesnih specijaliteta i poslastica.